|

Leestip – De Grote Amerika-show

Tom-Jan Meeus was van 2005 tot 2011 NRC-correspondent in de Verenigde Staten. In De Grote Amerika-show beschrijft hij zijn ervaringen en die zijn niet lovend te noemen. Het land is door jarenlange polarisatie praktisch onbestuurbaar geworden.

Een groot deel van het boek heeft betrekking op de show die in de politiek wordt opgevoerd, maar die maakt slechts deel uit van een groter toneelstuk. Achter groepen met onschuldig klinkende namen als Voice for the Uninsured gaan vaak hele andere motieven schuil. De American Medical Association, de vakvereniging van artsen, zit in de jaren 90 achter de Voice for the Uninsured. De groep zegt zich zorgen te maken over het grote aantal onverzekerden, maar is een van de felste tegenstanders van de hervorming van de gezondheidszorg die Hillary Clinton als first lady tevergeefs probeert door te voeren.

De polarisatie is alomvattend, en wordt bewust gecreëerd. Door diezelfde polarisatie is de maatschappij doordrongen van wantrouwen. Meeus spreekt met Tom Tancredo, een Republikein die onder meer voor Ronald Reagan werkte. Tancredo maakt er een kunst van om zoveel mogelijk conflict te creëren. Hij doet uitspraken in de trant van ‘alle grenzen dicht, en geen buitenlander meer het land in’. Dit is een strijd die je nooit zult winnen, waardoor je je achterban er tot het einde der tijden mee kan ophitsen.

De invloed op Nederland
Meeus beschrijft ook hoe de cultuur van show en conflict naar Nederland is over komen waaien. In de politiek is het vooral te zien na de moord op Pim Fortuyn. Iemand als Wilders leert zijn kunstjes uit de VS, waar enkele conservatieven met onvermuwbare anti-immgratiestandpunten groot fan van hem zijn. Aan de andere kant lijkt het wantrouwen nog niet zo genesteld in Nederland als in de VS, gelukkig maar. Het vertrouwen in instituties als de Tweede Kamer is hier nog altijd vele malen hoger dan bijvoorbeeld het Amerikaanse vertrouwen in het Congres. Punt is wel dat Nederlandse politieke consultants ook hun kunstjes afkijken van Washington, dus je kan je afvragen of het een kwestie van tijd is.

Voor Nederlanders, en dan journalisten in het bijzonder, is het interessant om te lezen hoe onbelangrijk een Nederlandse correspondent in de Verenigde Staten is. Je wordt weggelachen als je als Nederlander probeert accreditatie voor het Witte Huis te krijgen, iets wat ook geldt voor collega’s uit andere Europese landen. En als je dan een keer op de lijst staat van genodigde journalisten, dan is het om anderhalf uur in de brandende zon te staan terwijl een EU-delegatie bij het Witte Huis op bezoek komt.

Vergelijkbare berichten