|

WK-protest in São Paulo: monniken, Black Blocs & veel journalisten

Voor onze webdocu over Itaquera bezoeken we iedere week een plek in de wijk waar een bijzonder verhaal aan kleeft. Voor één keer waagden we ons buiten Itaquera. In het centrum van São Paulo liepen we dinsdagavond, samen met Douglas, een van de personages uit onze documentaite, mee met een protest tegen het WK. Een chronologisch verslag.

17.45
Onder het MASP, het kunstmuseum aan São Paulo’s bekendste straat Avenida Paulista, is het nog rustig. Het is de beginplek van het protest -waartoe is opgeroepen via sociale media- tegen het WK-voetbal. We wachten met de camera op Douglas, één van de vier hoofdpersonen uit onze docuserie. Hij volgt een opleiding tot fotograaf en wil een fotoreportage over het protest maken.

18.15 
Zeker vijfhonderd mensen staan er onder het museum. Het hoge percentage pers valt op. Fotografen, scribenten, cameramannen. De journalisten hebben bijna allemaal een helm bij zich. Wij niet. We krijgen te horen dat we moeten oppassen. De laatste anti-WK protesten in São Paulo zijn uit de hand gelopen. Traangas, rubberen kogels, overvliegende stenen.

18.45

Douglas belt. Hij is onderweg, maar weet nog niet of hij het protest gaat fotograferen. Het regent hard, zijn materiaal kan kapot gaan. We lopen rond, observeren en praten met aanwezigen. Veel jongeren met rastahaar. Een groepje vrouwen dat strijdt voor een betere gezondheidszorg. We zien drie monniken in pij, ze gaan op blote voeten meelopen. Het ruikt naar verf. Enkele demonstranten leggen met een spuitbus de laatste hand aan hun spandoek. ‘Não vai ter copa’, ‘Er komt geen WK,’ staat er op een van de doeken. We zien Sergio, de bewoner uit Itaquera die ons maanden terug voor het eerst meenam naar Da Paz, de favela naast het WK-stadion. Hij vertelt over de protesten tijdens de Confederations Cup in juni 2013. Toen gingen er in heel Brazilië minstens een miljoen mensen de straat op. Hij hoopt dat de protestbereidheid, nu het WK nadert, weer toe gaat nemen onder de Brazilianen. ‘Het is belangrijk dat de mensen hun stem weer laten horen. Dat ze de regering laten weten dat het toernooi geldverspilling is,’ zegt hij.

Veerle

19.00
De politie loopt met een camera rond en filmt iedereen. ‘Gedraag je goed, we weten wie jullie zijn,’ lijken ze te willen zeggen. Overal geven demonstranten, vooral jongeren, interviews aan de vele journalisten. Een groep jongens pakt hun trommels op en voert een stuk op. Het wordt vastgelegd door minstens tien camera’s.
Douglas meldt zich. Ondanks de regen heeft hij besloten om toch aan de slag te gaan. In een joggingpak, dat werkt het lekkerst. Hij pakt zijn camera uit zijn rugtas en beweegt zich door de menigte die is aangezwollen tot zo’n duizend mensen.

Het eerste dat Douglas doet, is het vastleggen van een aantal black blocks dat zich in een rij heeft opgesteld voor de pers. Hun gezichten zijn bedekt met zwarte sjaals of bivakmutsen. Straks zullen zo’n honderd black blocks met geïmproviseerde schilden voor de demonstranten uit gaan lopen. Ze doen dat om de protesterende mensen tegen de agressieve politie te beschermen, zeggen ze. De lezing van de politie is anders. De black blocks beschermen niemand, maar zijn juist de agressors.

19.45
Het startsein voor het protest wordt gegeven. Het verkeer op de Avenida Paulista wordt platgelegd. ‘Não vai ter copa,’ schreeuwen de demonstranten. We rennen met de camera achter Douglas aan. Hij is vooral geïnteresseerd in de linha de frente, de voorste linie, de black blocks. De pas en blik van de demonstranten in het zwart is onrustig. Aan beide kanten van de mensenmassa loopt de Braziliaanse ME met wapenstokken mee.

protest

20.30
De demonstranten draaien de Avenida Rebouças op en zakken af naar het metrostation Butantã. Douglas heeft inmiddels een droge plek onder een afdakje gevonden. Hij kijkt naar de foto’s die hij gemaakt heeft en zegt dat het na ruim een half uur fotograferen mooi is geweest. Zijn camera kan niet veel regen meer hebben en de reis naar Itaquera is nog lang.

23.00
Op metrostation Butantã is het tot een confrontatie tussen de politie en demonstranten gekomen, zo lezen we bij thuiskomst. De politie heeft 54 mensen gearresteerd. Welke partij als eerst geweld heeft gebruikt, blijft onduidelijk. De organisatie van de protesten maakt bekend dat er op 29 april weer een anti WK-demonstratie plaats zal vinden in São Paulo. Misschien moeten we dan maar een keer helemaal meelopen.

Ron Santing, Daan Dekker en Veerle Denissen zijn de makers van het documentaireproject Itaquera – a World Cup in the Backyard. Elke week bloggen zij op DBR over Itaquera, de rauwe buitenwijk van São Paulo waar het WK-voetbal komende zomer wordt afgetrapt. De makers volgen de ontwikkelingen in de wijk voor een webserie van zes afleveringen, die rondom het WK wordt uitgezonden.

De serie vertelt het verhaal van straatverkoper Djair, hiphop-artiest Douglas, favelaleider Drancy en politieagente Raquel: vier inwoners van Itaquera wiens leven op hun kop staat dankzij het WK.

Itaquera – a World Cup in the Backyard wordt gefinancierd via crowdfunding en is te vinden op Itaquerdoc.

Vergelijkbare berichten