Seks, homoseksualiteit en ‘de zwarte cultuur’
Ik zat laatst in een Johannesburgse kroeg met drie mannen die ik niet kende en twee vrouwen van wie één een vriendin is. Het bier vloeide rijkelijk, dus kwamen er al snel wat ‘dilemma’s’ op tafel. Een daarvan: zou je liever een homoseksuele zoon hebben, of een dochter die ‘een slet’ blijkt te zijn.
Er ontspon zich een luide discussie. Want Zuid-Afrikanen zijn nu eenmaal vaak luid, en bier versterkt dat.
Tot mijn irritatie werd de discussie volstrekt langs mij heen gevoerd. Het lukte me niet er tussen te komen. Niemand leek geïnteresseerd in mijn standpunt. Het was duidelijk dat de vijf zwarte Zuid-Afrikanen dachten: die blanke Europeaan, een Nederlander nog wel, zal beide opties vast geen probleem vinden. En ik moet toegeven: daarin hadden zij gelijk.
‘Zwarte cultuur’
Ik werd zodoende gereduceerd tot toeschouwer. En bij nader inzien vond ik dat eigenlijk niet zo’n probleem. Ik had toch niet het idee dat iemand aan tafel voor rede vatbaar zou zijn.
Als toeschouwer vond ik het opvallend dat de groep verdeeld was. Drie kozen voor een homoseksuele zoon, twee voor de sletterige dochter.
Nog opvallender vond ik dat beide kampen (mijn vriendin uitgezonderd, zij keek af en toe wat gegeneerd uit haar ooghoeken naar mij) elkaar van hun gelijk probeerden te overtuigen met behulp van het beroep op ‘de zwarte cultuur’.
Volgens de ene helft van de groep was homoseksualiteit zo onnatuurlijk dat zij binnen ‘black culture’ erger was dan een vrouw die er nogal wat bedpartners op nahoudt. Volgens de andere helft was niks zo erg als een vrijgevochten vrouw, zelfs homoseksualiteit niet.
Shaka Zulu deed het graag met mannen
Wat ik graag had willen inbrengen, als iemand mij daartoe de ruimte zou hebben gelaten, is dat beide standpunten slechts bewijzen hoe gebrekkig de kennis van ‘black culture’ onder veel Zuid-Afrikanen is; dat hun bekrompen wereldbeeld vooral een schrikbarende onderdanigheid toont aan ‘blanke cultuur’ in zijn lelijkste vorm.
Het is vreemd dat Zuid-Afrikanen – en ook Oegandezen, Zimbabwanen en veel andere groepen of volken in Afrika – maar niet willen inzien dat hun Victoriaanse preutsheid en homofobie niets met ‘black culture’ te maken hebben, maar alles met het blanke christendom.
De beroemdste aller Zulu-koningen, Shaka Zulu, deed het nota bene graag met mannen. Het idee van (vrouwelijke) kuisheid is in Zuid-Afrika het resultaat van eeuwenlange preken van blanke missionarissen over de heilige maagd. Daarom bestaat de preutsheid ook vooral in woord, en stiekem minder in daad.
Bijbels en land
Desmond Tutu heeft ooit gezegd: ‘Toen de zendelingen naar Afrika kwamen, hadden zij de Bijbel en hadden wij het land. Ze zeiden: “Laat ons bidden.” We sloten onze ogen. En toen we ze weer openden, hadden wij de Bijbel en zij het land.’
Veel Zuid-Afrikanen maken zich druk over dat gestolen land. Zij moeten dat terugkrijgen. Ik ben het daarmee eens. Maar urgenter lijkt mij nog dat ook eindelijk die Bijbels eens worden teruggestuurd naar Europa en de Verenigde Staten.