Het harde leven van een (zieke) freelancer
Een week geleden had ik iemand aan de lijn van het programma ‘Dit is de Nacht’ op Radio 1. Of ik in de uitzending van die week iets kon vertellen over de positie en standpunten van Polen, Tsjechië en Slowakije ten opzichte van de crisis in Oekraïne. Natuurlijk wilde ik dat, maar ik vertelde de producer dat ik toevallig net in Nederland was. En het zou wellicht een beetje gek zijn om te bellen met ‘onze correspondent in Praag’ als ik op nog geen vijftig kilometer van Hilversum zit. Daar was de producer het mee eens. Doe volgende week dan maar.
Zweet, sigaretten en hoestbuien
Maar bij terugkomst in Praag kan ik vrijwel meteen mijn bed in duiken. Ik zweet me een ongeluk en bibber tien minuten later van de kou. Mijn stem klinkt vier dagen lang alsof ik drie sloffen sigaretten heb weggerookt. En mijn hoestbuien zijn vreselijk en vooral oncontroleerbaar. Ik probeer zo goed en zo kwaad als het gaat mijn werk te blijven doen. Als freelancer kun je je geen griepje veroorloven. Het leven in Tsjechië (en Slowakije) gaat door. Toch zegt mijn lichaam me dat ik echt even rust moet nemen.
De dag voordat ik in Dit is de Nacht moet gaan praten over de Oekraïne-crisis voel ik mij gelukkig stukken beter. Toch bel ik met de producer en zeg hem dat mijn stem nog niet honderd procent is. En wat nu als ik straks van de acht minuten die ik moet praten, vier minuten aan het hoesten ben? Durven ze dat aan? Ja, dat durven ze. Bovendien kan de back-up definitief niet, dus het moet ook een beetje.
Verkeerd vragenvuur
En dus zit ik maandagnacht om tien voor vijf met kleine oogjes achter de computer met een glas water naast me. Ik probeer zo veel mogelijk te hoesten, hopelijk moet ik straks dan niet meer. Ik zeg hardop een paar woorden: mijn stem zit op 95 procent, goed genoeg, denk ik. Ik kijk nog even naar de vragen die ik straks kan verwachten. Waarom is Polen veel stelliger in het ondernemen van actie tegen Rusland en het beschermen van de grenzen en zijn Tsjechië en Slowakije voorzichtiger? Wat staat er voor deze twee landen op het spel? Hoe is hun houding ten opzichte van Rusland?
Om half zes begint de presentatrice met haar vragenvuur. Maar tot mijn verwarring gaan de vragen alleen maar over Polen. En over thema’s die ik niet heb voorbereid. Ik kan op sommige dingen wel antwoord geven, maar het is overduidelijk dat ik niet voldoende kennis paraat heb. Ik heb mij op de ‘verkeerde’ landen gefocust. Ik stamel wat over de grens met Wit-Rusland en probeer (zonder succes) een bruggetje naar ‘mijn’ landen te maken. Ondertussen krijg ik (wellicht van de zenuwen) een kriebel in mijn keel.
Na nog geen vijf minuten wordt het gesprek afgerond. De producer verontschuldigt zich voor het misverstand, ik verontschuldig mij voor mijn gebrek aan gedetailleerde kennis. Ik schreef hier al eens eerder dat het als correspondent lastig is om meerdere landen tegelijk te doen en om over elke land gedetailleerde kennis te hebben. Ik had alleen niet verwacht om die bevestiging op zo’n manier te krijgen. Het is al en met al een zware week geweest.
