|

Blackface-schandaal

Ik was vorige week op de campus van de Stellenbosch Universiteit, een kilometer of vijftig van Kaapstad. Ik was er voor een verhaal over het Listen, Live & Learn (LLL) village, een dorpje waar ruim honderd studenten in divers samengestelde studentenhuizen wonen.

Aanmelding voor het LLL-dorp is vrijwillig, maar daarna worden de studenten zodanig ingedeeld dat zij onder meer qua huidskleur zo sterk mogelijk verschillen van hun huisgenoten. Dit alles om Zuid-Afrikanen meer bekend te maken met de diversiteit aan culturen in hun land, en om wederzijdse vooroordelen weg te nemen.

[pullquote align=”right”]Racisme bestaat nog altijd op grote schaal in Zuid-Afrika[/pullquote]

Ik vond het een interessant project. En het was hard nodig bovendien, vertelde de projectcoördinator me. Want racisme bestaat nog altijd op grote schaal in Zuid-Afrika, en helaas hier en daar ook op een universiteitscampus in het land.

Verontwaardiging over verkleedfeestje
Als voorbeeld haalde hij het zogenaamde Blackface-incident aan. Daarover berichtten eerder dit jaar alle media in Zuid-Afrika. De verontwaardiging was nagenoeg collectief.

Wat was er gebeurd? Twee vrouwelijke studenten hadden op een privéverkleedfeestje op de Universiteit van Pretoria bedacht dat het leuk zou zijn zichzelf zwart te schminken, wat ‘aspecten van het zwarte lichaam’ te accentueren (kussens bij het achterwerk) en typische schoonmaaksterskleren aan te trekken.

[pullquote align=”right”]Twee studenten hadden op een verkleedfeestje bedacht dat het leuk zou zijn zichzelf zwart te schminken[/pullquote]

Kortom, de blanke studenten gingen naar het feestje verkleed als zwarte schoonmaaksters. Ze vonden hun outfit zo geslaagd dat ze er foto’s van namen. Die kwamen op Facebook terecht. Een schandaal was geboren. Want zo’n racistische outfit kon niet, vond men in Zuid-Afrika. Ook niet als grapje. Ook niet op een privéfeest.

De studenten werden van de campus verwijderd. De leiding van de universiteit sprak er schande van, stelde dat het “onacceptabel gedrag” betrof en beloofde haar studenten via bijeenkomsten nog maar weer een keer uit te leggen waarom dit soort verkleedpartijen echt niet door de beugel kon.

Schaamte
De (blanke) coördinator van het LLL-project in Stellenbosch voelde, maanden later, nog altijd zichtbaar diepe schaamte over het incident. Temeer omdat in september op zijn eigen universiteit zich eenzelfde soort incident had voorgedaan. Zoiets mocht vanaf nu echt niet meer voorkomen, stelde hij.

[pullquote align=”right”]Ik merkte dat ik mij even oprecht schaamde Nederlander te zijn[/pullquote]

Heel even wilde ik hem vertellen over Sinterklaas in Nederland. Ik wilde zeggen dat in mijn land horden mensen niet alleen op privéfeestjes, maar ook bij publieke festiviteiten hun gezicht en armen zwart kleuren, een pruik met kroeshaar opzetten en hun mond omtoveren tot ‘Zulu-lippen’.

Maar ik durfde niet. Mijn schaamte bleek nóg groter dan die van de coördinator tegenover me. Ik durfde niet omdat ik dan ook zou moeten uitleggen dat een groot deel van de Nederlanders zulk gedrag helemaal niet “onacceptabel” vindt, maar het juist met hand en tand verdedigt. Ik merkte dat ik mij even oprecht schaamde Nederlander te zijn.

Vergelijkbare berichten