Vanuit Zuid-Afrika overdenkt Trouw-correspondent Niels Posthumus thema’s als corruptie, discriminatie en de erfenis van de apartheid. En vooral hoe daarmee wordt omgegaan in de journalistiek.
Dat loze beloften in een verkiezingsstrijd een effectief wapen zijn, is een wetenschap die waarschijnlijk even oud is als verkiezingen zelf. Ze worden gebruikt in de Verenigde Staten, Nederland, waar ook ter wereld. Maar in Zuid-Afrika zijn ze in verkiezingsjaar 2014 extra gevaarlijk en schadelijk.
Zebra bar in het centrum van Johannesburg is vanaf de straat nauwelijks te herkennen als kroeg. Je moet aanbellen. Dan gaat een ijzeren rolluik omhoog, loop je door een werkplaats een trap op en sta je plots in het café van ‘Swazi’, een blanke avonturier in de traditie van Ernest Hemingway.
Katlehong is een township zoals er veel zijn rond Johannesburg: Tembisa, Thokoza, Vosloorus, Diepsloot. Er wonen miljoenen mensen, maar ik kom er weinig. En ik ben niet de enige. Een gevolg van de historische stedenbouwkundige planning van veel mijnsteden als Johannesburg in zuidelijk Afrika.
Het populaire verhaal wil dat je ’s nachts in het centrum van Johannesburg door rood mag rijden, omdat stoppen te gevaarlijk is. Niet waar. Ik merkte dat onlangs, toen ik in het donker net het oranje miste. Maar smeergeld betalen is in zo’n geval niet eens altijd nodig.
Ponte Tower is het meest iconische gebouw van Johannesburg. Niet alleen omdat zij zo duidelijk de skyline van het centrum tekent, maar ook omdat zij de geschiedenis van Johannesburg zo prachtig verbeeldt.
Media werken al bijna een week 24 uur per dag om het rouwproces rond Mandela in Zuid-Afrika in beeld te brengen en te beschrijven. Maar wat vrij weinig aandacht krijgt, is dat voor de meeste Zuid-Afrikanen het leven heel normaal doorgaat. Zelfs al op de dag na Mandela’s overlijden.
Johannesburg, ook wel ‘stad van goud’ genoemd, is een immigrantenstad bij uitstek. Veel gelukszoekers maken het, maar voor honderdduizenden blijkt de belofte van het ‘New York van zuidelijk Afrika’ vooral een harde stad vol desillusies.
Youp van ’t Hek schreef afgelopen zaterdag in NRC Handelsblad een rake column over het orgastisch genot dat Nederland er aan beleefde om ongeveer één à twee euro per persoon te storten voor de Filippijnen. Alsof het pas na de tyfoon Haiyan lastig leven werd op de Filippijnen. In Zuid-Afrika bleef het stil. Op een interessante, maar ook onprettige manier verhelderend.
Ik woonde afgelopen week een conferentie bij over corruptie in Zuid-Afrika. Al noemden de organisatoren het steevast patronage. Verwarrend voor de discussie. Want patronage en corruptie zijn twee volstrekt verschillende zaken.
Ik woon nu, op een paar dagen na, weer een jaar in Zuid-Afrika. En ik woon ook een jaar in de wijk Maboneng. Een interessante plek, omdat zij niet alleen toont dat ‘de regenboogdroom’ op kleine schaal te verwezenlijken is, maar dat ‘de regenboognatie’ een naïeve droom is.
